FÂINA HAPTA CHAUH
KAN DUH TÂWK DÂWN EM NI?
Kamliana Lhouvum
Thil r>ng
r>ng a hun lai chauhva tih leh ngaihven hi Mizote nunphungah hian a bet deuh
tlat a, mizo zia han tih dawt at^n >m chuan ka phal thei si lo. Hnam fing
zawkte leh ram changk^ng z^wkahte chuan a ni kher lo ang. A ni taka, mi tam tak
chuan Pathian thu ngaihsak leh Pathian thu awih pawh hi Biak in chhungah chauh
emaw ti ni ^wm tak hian Biak in chhungah na na na chuan kan ngaithla ulukin kan
duhtui viau mai; Amaherawhchu, Biak in compound kan p>l chiah tihah kan
thusawi ngaihthlakte chu hmun hla taka awm angah kan ng^i leh nghal mai \hin a
nih hi maw! Tin, thuhriltu leh rawngb^wltu \henkhat lahin Pulpit tl^ng a\anga
b^n phara han au chhuahpui chauh hi an duh t^wk emaw tih mai t<rin a tak
ramah hmuh t<r eng mah awm leh bawk si lo. A bawh zui leh chhunzawm hna chu
mi dang chanah kan ruat leh mai \hin bawk a; mahni t^n kan sawi ng^i meuh lo a
ang \hin.
Kumin
Faina Hapta (Cleanliness week) chu kan lo hmang zo leh ta d>r mai. Kum dang
ang bawkin kumin-ah pawh faina hapta kan hmang \hain mi tin te, chhungkaw tin
te, khawtl^ng tin te leh District tin te
kan \ang tl^ngin chhungkaw f^i ber, khawtl^ng f^i ber leh District f^i ber nih
kan tum \heuh hlawm a, a lawmawm hl> mai; hmas^wnna ropui tak a ni kan ti lo
thei lo ang.Kum dang ang bawkin a tlangpui thuin kan faina hapta hman hi
chhungkua leh khawtlangah kan hlawkpui \heuhvin a rinawm a; lawman pakhatna kan
la kher lo a nih pawhin k^r khat chhunga mi tinten kan hmal^kna hrim hrim pawh
hi hmasawnna lian tham a tling a ni. Tin, kan khawtlang a lo fai chuan
hris>lna lamah pawh nam>n lovin nghawng \ha a nei chho d^wn tih a lang
chiang sa reng mai.
Chutih
rualin, f^ina tluantling leh chhenf^kawm nei thei t<r chuan k^r khat chh<nga
kan hmal^kna ringawt hi chu a beitham deuh mai thei ang. Kum khatah ni 365 a
awm a; chu chu a k^r z^wnga chh<t chuan k^r 52 v>l a ni a. Kum khata k^r
52 z$nga k^r khat chhung lek faina lama kan hmal^kna hian k^r 51 dangte hi a
backup/ cover hneh ang em tih chu zawhna lian tak a tling a ni.
Faina
hapta kan tih rual ruala mi tam z^wkte ngaihtuahna-a thil lo langa chu: mahni
in leh a v>l tihfai te, office
building leh quarter tihfai te, kawtlaia lehkha chhia leh thil f<nna k^wr
h>ng: sarang, Plastic leh a dangte
tihfai hi a ni ber a; a dikna chin tam tak a awm bawk. Tin, YMA leh a kohhran
ang z^wnga hmal^knain v>ng chh<ng tihfai hnatl^ng neih a ni \hin bawk.
Mahse, thil pawi tak lo awm ta chu: hetia faina hapta kan hman chinah hian ni
dang kum danga ni tina mahni in leh a v>l tifai a, mahni office building
tifai \hin kh^n faina hapta hman huna tihfai at^n kan dah / kh>k ta tlat pek
a, mahnia \hahnemngaih nach^ng kan nei tl>m s^wt ta hl> mai; mi zawng
zawng kan ni tihna erawh a ni lo. Amaherawhchu, mi tam z^wkte erawhin heti ang
ngaih d^n hi kan nei tawh a ni.
Zirlai
chuan P^wl sawn t<rin kum khat chh<ngin hah tak leh rim takin a bei a; ni
tin class kal a ng^i a, ni tin lehkha zir a ng^i a, homework leh assignment tih a ng^i \hin a
ni. Lehkha thiam thei tak leh eng anga fing pawh ni se la, kum khat chh<ng a
zir t<r k^r khat chh<ng lek chauh zir se, a pass \ha ng^i hauh lo vang.
Pass \hat a hn>kin a fail ng>i ng>iin a rinawm; a fail lo a nih pawn a
pass \awk \awk emaw a ni chauh ang.Chuv^ng chuan, faina kawngah pawh hian
October thla t$r (First week ) chauh hi kum khat chh<nga faina ni at^na kan
hmang a nih chuan kan tifuh lo ang. Tin, Faina hapta kan hman chhan pawh
Sawrkar laipuiin a khua leh tuite z$ngah faina ngai pawimawh lo leh faina lama
ke pen nach^ng hre lo kan awm palh t^kin tih thu-ah faina uarna hun faina uarna
week at^n a duang mai a ni a. Mi \henkhatten hei hi kan lo dawngsawng fuh t^wk
lo \hin a, kum khat chh<ngah hian India hnam Pa, Mahatma Gandhi-a pian thla
chauh hi faina week at^n hman kan lo tum \hin a, a pawi hl> mai.Hmasawnna
tluantling nei t<r chuan kan rilru s<kthl>k a dik phawt a ng^i a ni.
Loneitu
pawhin ei leh b^ra intodelh tumin k^wla ni chhuak chhiarin a bei a, ruah leh
d^i k^rah, a s<r a sa hnuaiah pawh beidawng hauh lovin a bei \ang \ang a,
kum t^wpah chuan rah duhawm tak a seng nge nge \hin. Loneitu thatchhe tak leh
zawmthaw tak, kum t^wpa buh phur za chuang thar kan hre ngai hauh lo vang. A
dik ti raw? Chuti ang chiah chuan, faina lamah pawh kan taimak a \ul a, faina
leh hris>lna hi thil kal kawp tlat a ni tih i theihnghilh ng^i lo vang u.
Krismas k^r
rei z^wng chu December 20 – 26 chh<ng v>l a ni a, mi tam z^wkte leh
ringtu \ha vak lo t^n chuan Krismas kan hman chhan : Lal Isua kan t^na a lo
pianna ni hi k^r khat chh<ng atan lekin a ni; amaherawhchu, ringtu \ha chuan
kum khat chh<ng mai ni lo, ni tin mai hian an thinlungah Lal Isua an piant$r
thei z^wk \hin. Good Friday chu mi tam z^wk t^n chuan ni khat chh<ng at^n
chauh a ni a, ni khat chh<ng at^n chauh kan t^n Isua a thi a ni.
Amaherawhchu, ringtu \haho t^n th<ng erawh chuan ni tin mai hian kan sual
tlan n^n a thi z^wk a, Krismas leh Good Friday te hi a ve lekah chauh an ng^i.
Faina kawngah pawh hian ringtu \ha leh khua leh tui \ha t^n chuan Faina hapta
hi a ve lek chauh a ni a, kum khat chh<ng teh meuhah thatchhiat hun leh
inthlahdah hun kan nei lo thei lo va, chuti ang hun a lo thlen huna
intuaitharna leh harhtharna hun at^n he faina hapta hi hmang duh chauh i la, a
tak ram chu ni tina faina kan ngaih pawimawhna hian ni z^wk se la. T<na kan
cleanliness week denchhena mi mal leh p^wl hmal^k hun chauh nghah hi khua leh
tui \ha nih tum t^n chuan tih chi a ni lo,a beitham lutuk.
Faina hi
Pathian kan an teuhna ber a ni e an ti \hin a, keini Kristiante t^n phei chuan
faina hi kan nunphunga bet tlat t<r leh lak hran theih loh khawpa bei nghet
t<r a ni tih hriain faina hapta-a kan hmal^knate hi bawh zui hr^m hr^m i tum
\heuh ang u.
.
0 Comments