DÀWI LEH ÂI LEH KHAWHRING TE HI A LA AWM RÊNG EM?

By Kamliana Lhouvum

Tunlai Kristian era-ah hi chuan tu fa mah hian dâwi leh âi tih leh khawhring tih vêl hi a awm kan ring lêm lo a ang \hin ka ti; Mizoram angah ngat phei chuan khawhring han tih hian hmânlai thilah kan ngâi nghâl ringawt zêl a, kan la hre tam tâwk lo a ni chêk ang chu. Kei erawh Pathian khawngaihna zârah dàwi leh âi leh khawhring beih tuarin ka la awm ngâi lo va; amaherawhchu, ka chhehvêla mite leh țhian țhenkhatte heti ang lam tuar ka hmu ta fo mai hi a mak ka tiin hrehawm ka ti vè țhin.

Entirna tlêm han pe vè i la. Ka hmelhriat pakhat chu a nupui tur zawngin Manipurah a kal a; ranngo zawngin a kal a nih ber mai chu. Chutah a a nupui rúk lo star (Ngaizâwng) vetu thinrimin a dâwi a; an sawi dân chuan a thingpuiin turah eng emaw dâwi thil an telhsak an ti. Chu dâwi chu a nupui neih hnu kum hnih vêlah chauh a lang chhuak a, tunah phei chuan pangpâr huan( mi â, ngawlvei te dahna ) lamah hun a hmang kumkhua tawh, a â tawh a nih ber chu.

Tin, kan \hianpa pakhat pawh nupui nei fu vak lo chu, a nupui nên an ințhen; chu nû chu Manipur lam mi a ni a. Tichuan,kan \hianpa chu kum 1 chhung a damlo deuh char char a, doctor-ten a natna tak an hre thei si lo. Thinlian, TB, lung ná te an ti thûl. Treatment hrang hrang a lâk hnuah pawh a dam hlei thei lo a, \awng\ainaah pawh vawi duai lo kan lo thawh tawh a ni. Tûn hnaiah a nat a zual deuh a, puithiam țhenkhat dâwi âi lam thiam leh hremi an panpui hnuin a nupui a țhen tâkte khân an lo dâwi ni âwm tak a ni. An sawi dân phei chuan lehkha khâwr chhûngah dâwi thu-hla chhamin luiah len botîr an tum a,len bo vaih se’ng chuan kan \hianpa chu kan chân mai dawn tihna a ni a, a vanneih a siamin a len bo thei lo a, a vir kual a vir kual an ti. Mahse, a nat phah ta tho a nih chu. Silchar lamah inenkawl turin chhuk thlakpui an tum a ni.

Khawhring lam ve thung: khawhring hi khûng manipur, burma, meghalaya, assam, nagaland, adt-ah khuan a la tamin a la lâr vet vet hlé. Khawhring lam pang hi sawi tur ka ngah angreng a, a sei lutuk dâwn a; sawi vek lo mai i la. An hnathawh dân leh a lan chhuah dân tlêm târlang i la.

Nula pakhat chu thisen a pe zo, in a thleng chiah chu a châu nghal dêr a. A chhûngte chuan hmeichhe thisen pêk hi a țha lo, fa nei tur te in la ni a tiin an la zilh zui a. Mahse, chau satliah mai a ni lo va, damdawi inah an entir lahin a natna tak an hre thei bawk si lo. Chutah rawngbawltu puithiam pakhat heti ang lama tawn hriat nei ngah an entir a, ani chuan, "thisen a peka a chauh phênah mite hriat loh nân hun remchângah hmangin khawhringin a seh a nih hi" a lo ti a. Chû khawhring neitu pawh chu tu dang ni loin khaw khata chêngte tho an lo ni a.

Tin, a dang leh chu: nausên damlo an seh hlumsak te, chû nausên thi chu damdawi inah a kawchhûng an endiksak chuan a thin leh a lung a lo bo vek; khawhringin a eisak tihna a nih chu.

Chu lo pawh: vawi khat chu khawhring neitu nia kan hriat hian nula kawng kal lai hi a hmu a, a thawmhnaw kawr chu nalh a tiin a ît hlé a. “ mami, i kawr hâk lai kha a va mawi ve ” a lo ti a. Chu nula hlauthâwng lutuk chuan a zân la lain chu nu hnenah chuan a kawr chu a va pe nghal a ni; pe lo se lang chuan khawhringnu khân a seh ngei ang. Tin, sa hmeh ni pawhin khawhring nei nia hriatte hi an suah ngei ngei zel. Sa lamah hian an virin an sa châk lutuk hian mihring damlai thin leh lung te pawh hi an hmu tlang vek thei e an tih chu...

Aw le! Sawi tur a tam, kan sawi sêng lo vang. Hêng khawhring, Dâwi leh âi te hi tunlai \hangtharte hian thawnthu mai maiah kan lo ngâi palh ang tih ka hlau a. Thawnthu mai ni lo, a tak tak tunlai hun thlenga la awm a ni tih kan hriat a \ul.

Insawi\haihna lam ni lo se la, Kristian ram kan ni a, ringtute tân a hlauhawm ve lo, Mizoramah chute ang thil eng mah a awm ve lo tih ngawt tur a ni lo. Mizoramah ngêi pawh dâwi leh âi châwi, khawhring nêi tam tak kan awm ang; hmânlai anga a lang a pauva mi seh leh tihnat erawh an tum lo a. Mahse, sehna hun remchâng: damloh hun, chauh hun te an zawng reng a nia.

Kristian ram inti mah i langin, kan kristian dân hi ramhuaite hlauh tur chi kan ni lo mi tam tak ringtu zia en hian. Ramhuaite hlauh ringtu țha tak hi chu kan tlêm hlé tih a lang bawk. Tin, hêng dâwi âi châwi leh khawhringte hi Pastor narân, puithiam nazawng leh rawngbawltu nazawngin an hnawt chhuakin a ngam kher lo bawk.

A nih leh nang, ramhuai te, dâwi leh ai te leh khawhring te hlauh rawn ringtu țha, Isua zuitu i ni ngėi em? I ni lo a nih chuan insiam \ha la; chuti lo zawngin engtik niah emaw chuan hêng thil bawlhhlawhte hian an hneh hun che a lo la thleng ngei ang. Tin, ramhuai tihbuai te, dâwi ai tihbuai leh khawhring tihbuai te enkawl tura phai lam leh vairam kan pan duh zel hian a entir pakhat chu: Mizoram Kristianna hi a lo va rin tlâk tak tak tawh lo êm tih hi a ni; mi zawng zawng sawina erawh a ni lo, a tam zawkte hi chu ringtu țha kan ni lo chiang mai.